Gặp gỡ người phụ nữ duy nhất còn giữ nếp "gói hoa cúng" theo lối xưa ở Hà Nội

Cuộc sống thay đổi nên thú chơi hoa cũng nhiều đổi thay. Ít người biết rằng, truyền thống ông bà ta là bên cạnh mâm cơm cúng, con gà luộc, đĩa xôi, trầu cau, nải chuối, thì còn có cả đĩa hoa tươi thơm ngát trang trọng bày lên bàn thờ vào những ngày âm lịch quan trọng. Đĩa hoa nhỏ thôi, nhưng tươi tắn đủ sắc màu, nhiều ý nghĩa, và chứa đựng lòng thành kính của hậu thế cho tiền nhân.

Những tưởng thú chơi tao nhã mà bình dị ấy mãi chỉ còn trong ký ức, thế nhưng, nó vẫn hiện hữu bên một “gánh hàng hoa” trên phố Hàng Khoai, bởi một người sinh ra và lớn lên ở làng hoa Ngọc Hà: Bà Phan Thị Thu người duy nhất còn bán hoa cúng, theo lối xưa ở đất Hà Nội.

Bà Thu chia sẻ để gói được một gói hoa cúng, trước tiên khâu lựa chọn hoa là cực kỳ quan trọng, trong đó không thể thiếu hoa bưởi, hoa móng rồng, hoa sói, lan tây, hoa hồng. Tiếp đó, lá dùng để gói hoa cũng phải lựa thật kỹ, phải là lá dong bồ tát (lá dong nếp, nhỏ, dài, bóng đẹp), nếu hết mùa thì được thay thế bằng lá chuối, tuyệt nhiên không dùng bất kỳ loại lá nào khác. Sau đó, cắt vuông góc rồi gập 1/3 lá lại theo hình củ ấu, rồi dùng dây lạt buộc thắt lại (lạt được chẻ mỏng, mềm và dai).

Những gói hoa cũng không còn phổ biến, nhưng khi gặp bà Thu, nhìn những gói hoa cúng, không khí Tết của Hà Nội xưa như trở về thật gần. Trong cái rét ngọt của ngày đầu xuân, khi đĩa hoa cúng được bày trên ban thờ, là mùi hương trầm thơm dịu quyến rũ của đĩa hoa cúng lại lan tỏa khắp nhà làm ấm sực không gian của gia đình, khiến những bàn tay nội trợ trong nhà không khỏi phấn khích, háo hức vào bếp, chuẩn bị một mâm cơm tươm tất, dâng lên bàn thờ gia tiên vào thời khắc quan trọng nhất trong năm…